Άγιος Ισίδωρος πολιούχος Χίου

 Ο Άγιος Ισίδωρος καταγόταν από την Αλεξάνδρεια. Ήταν στρατιώτης με το βαθμό του Εφέδρου στο Ρωμαϊκό στρατό, σιτιστής και ένθερμος Χριστιανός.

Επί αυτοκράτορα Δεκίου έφθασε στην Χίο ο ρωμαϊκός στόλος με ναύαρχο το Νουμέριος. Ο Ισίδωρος και ο Χριστιανός φίλος του Αμένιος εγκαταστάθηκαν σ’ ένα σπίτι στον Κάμπο. Τα βράδια που προσεύχονταν στο Θεό, λάμψεις και φλόγες κατέβαιναν στη σκεπή του σπιτιού τους από τον ουρανό. Τότε πολλοί από τους γείτονές τους εντυπωσιάστηκαν και πείσθηκαν από τον Ισίδωρο και τον Αμένιο ότι αυτό το φως ήταν θεϊκή επιταγή και βαπτίσθηκαν Χριστιανοί. Το γεγονός διαδόθηκε γρήγορα. Μάλιστα ο Εκατόνταρχος Ιούλιος το ανέφερε στο ναύαρχο Νουμέριο.

Ο Νουμέριος δεν άργησε να ακούσει το ίδιο και από τον ίδιο τον Ισίδωρο, όταν τον προσκάλεσε να ομολογήσει. Τότε τον έδειραν σκληρά και κατόπιν τον έριξαν στη φυλακή. Ο πατέρας του μόλις έμαθε το γεγονός αυτό, αμέσως κίνησε για τη Χίο, πολύ στεναχωρημένος, διότι ο γιος του εγκατέλειψε την πατροπαράδοτη ειδωλολατρική θρησκεία.

Παρά τις θερμές παρακλήσεις του πατέρα του ,ο Ισίδωρος έμεινε ακλόνητος στην πίστη του. Από τη σταθερότητά του οργίσθηκε πολύ ο ειδωλολάτρης πατέρας που παρότρυνε το Νουμέριο να τον θανατώσει. Ο Άγιος βασανίσθηκε σκληρά, μαστιγώθηκε, σύρθηκε δεμένος σε άλογο και τέλος αποκεφαλίστηκε στις 14 Μαΐου 250 μ.Χ.

Λέγεται ότι έριξαν το πτώμα του σε παρακείμενο φαράγγι, για να τον φάνε τα όρνεα. Στο σημείο εγκαταστάθηκαν μερικοί στρατιώτες για να ελέγχουν μήπως έρθουν Χριστιανοί και παραλάβουν το σώμα. Την ώρα που οι στρατιώτες είχαν πέσει για ύπνο, μία Χριστιανή, η Μυρόπη, κατέφτασε στο σημείο και με τη βοήθεια δύο υπηρετριών παρέλαβε τη σορό και την ενταφίασε. Την επομένη μέρα, ο Νουμέριος πληροφορήθηκε ότι το λείψανο του Ισίδωρου χάθηκε και κατά πάσα πιθανότητα είχε αρπαχθεί. Υπέθεσε ότι οι στρατιώτες δωροδοκήθηκαν και επέτρεψαν σε Χριστιανούς να παραλάβουν το νεκρό σώμα. Έτσι, τους φυλάκισε ενώ παράλληλα κυκλοφόρησε την είδηση ότι θα τους σκοτώσει, αν δεν αποκαλύψουν τον “κλέφτη”. Η Μυρόπη έκρινε ότι θα ήταν άδικο να εκτελεσθούν οι στρατιώτες. Παρουσιάστηκε στον Νουμέριο και παραδέχτηκε την αλήθεια. Εκείνος έδωσε εντολή να την φυλακίσουν. Μετά το μαρτύριό της, οι Χριστιανοί έθαψαν με ευλάβεια το λείψανο της κοντά στον τάφο, όπου προηγουμένως αυτή είχε θάψει τον Άγιο Ισίδωρο….

Οι Χιώτες έχτισαν τον 5^ο αιώνα μ.Χ. πάνω στον τάφο του ένα  πολύ ωραίο ναό σε  τρίκλιτη βασιλική.

 

Η λαϊκή παράδοση της Χίου έχει συνδέσει την τιμή του Αγίου Ισιδώρου (παρετυμολογία του ονόματός του)με την υγεία και τη σωματική ευεξία. Τον ονομάζουν από Άγιο Ισίδωρο, Αϊ – Σίδερο Οι πιστοί κάνουν τάματα στον Άγιο Ισίδωρο για να είναι σιδερένιοι. Πολυάριθμα είναι τα θαύματα που με τη χάρη του Κυρίου μας  επιτελεί ο Άγιος Ισίδωρος στους πιστούς, αναξιοπαθούντες και ευλαβείς Χριστιανούς. Βιώματα από την θαυματουργική χάρη του Αγίου είχε και ο άγιος Ἀνθιμος της Χίου, ο κτήτωρ της Ιρεράς Μονής Παναγίας της Βοήθειας.

Το 1225μ.Χ. (μετά την Άλωση της Πόλης από τους Φράγκους) τα τίμια λείψανά του μεταφέρθηκαν στη Βενετία. Εκεί θαυματούργησαν σώζοντας την πόλη το 1348 από επιδημία πανούκλας. Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης οι Βενετοί έφτιαξαν προς τιμήν του Αγίου εξαιρετικό παρεκκλήσιο στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου, στολισμένο με εξαιρετικά ψηφιδωτά.

Το 1967μ.Χ.(18 Ιουνίου) ένα μέρος από τα άγια λείψανά του αποδόθηκε επίσημα στην εκκλησία της Χίου, και εκτίθενται προς προσκύνηση στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό των Αγίων Μηνά, Βίκτωρος και Βικεντίου στην πόλη της Χίου.

Έκτοτε και κάθε χρόνο,το ιερό λείψανο του Αγίου Πρωτομάρτυρος λιτανεύεται μεγαλόπρεπα στη Χίο ,δέχεται τις ευλαβικές εκδηλώσεις των πιστών και στέλνει πλούσια την ευλογία του στους Ναυτικούς Χιώτες που τον έχουν προστάτη τους ,αφού και ο Άγιος ζυμώθηκε με την αρμύρα της.

Η τιμή του πρωτομάρτυρος της αγιοτόκου και μυροβόλου Χίου, Αγίου Ισιδώρου, επεκτείνεται με την ύπαρξη ιερών ναών επ’ ονόματί του τόσο στα γειτονικά νησιά (Λέσβος,  Σάμος και Ικαρία) , όσο και σε νησιά της Δωδεκανήσου (Ρόδος, Λέρος), αλλά και των Κυκλάδων (Νάξος, Μύκονος).

Αν και δεν αναφέρεται στο συναξάριο του Αγίου Ισιδώρου, υπάρχει μια παράδοση στη Χίο που συνδέει τον Σχίνο και τη Μαστίχα της Χίου με τον Άγιο Ισίδωρο. Στον τόπο που βασάνιζαν τον Άγιο Ισίδωρο οι Σχίνοι – τα Μαστιχόδεντρα δηλαδή- έβγαλαν ευωδιαστά δάκρυα, την Μαστίχα, κλαίγοντας για το μαρτύριο του Αγίου Ισιδώρου. Μια παραλλαγή της ίδιας παράδοσης αναφέρει ότι Μαστίχα βγάζουν μόνο οι Σχίνοι στις περιοχές που ο Άγιος Ισίδωρος δάκρυσε ή μάτωσε από τα βασανιστήρια που του έκαναν. Λέγεται ότι δοκίμασαν πολλοί να μεταφέρουν και να καλλιεργήσουν σε αλλά μέρη, μαστιχόδεντρα φυτεμένα μέσα σε γλάστρες, αλλά το αποτέλεσμα ήταν να παράγουν απλό ρετσίνι και όχι μαστίχα.  Όπως κι αν έχει, η Μαστίχα είναι πραγματικά ένα θείο δώρο, μια ευλογία για το νησί της Χίου.